Pałac w Lipnej. Pow Zary Lubuskie

Elewacja południowa Lipna znajduje sie w gminie Przewóz

Około roku: 1999
Komentarze dodaj komentarz
Beata

Lipna - Pałac Pałac usytuowany jest w południowo-zachodniej części wsi Lipna (niem. Leippa). Na południe od rezydencji rozciąga się park krajobrazowy, a po stronie północnej zabudowania gospodarcze skupione po trzech stronach prostokątnego dziedzińca. Początki wsi Lipna sięgają średniowiecza. W XIII wieku, miejscowość włączona później w granice dominium żarskiego, należała do dóbr przewozkich. W 1413 roku wieś weszła w skład księstwa żagańskiego. Jeszcze w 2. poł. XVIII wieku stanowiła własność żagańskiego księcia Piotra Birona. W XIX wieku majątek nabyła rodzina Schaller. W roku 1865 w posiadanie Lipnej wszedł fabrykant sukna Schieblich. Natomiast, w 1. poł. XX wieku właścicielami dóbr byli Felinger Ruh oraz Stelzmann. Majątek zajmował wówczas 799 ha. Przed 1945 rokiem Lipna była częścią powiatu Rotenburg (Łużyce Górne), a nie powiatu żarskiego, do którego należy obecnie. Przypuszczalnie, na początku XVIII wieku wzniesiono w Lipnej barokową rezydencję, która na przełomie XVIII i XIX wieku została przebudowana w stylu klasycystycznym. Kolejne przeobrażenie pałacu miało miejsce w latach 90. XIX wieku, kiedy wznoszono nowe zabudowania gospodarcze. Pałac o cechach stylowych baroku i klasycyzmu, założony jest na planie litery „L”. Północne skrzydło zaplanowane jako jednotraktowe, natomiast południowe – półtoratraktowe, przy czym pół traktu zajmuje korytarz mieszczący się po północnej stronie. Oba skrzydła są dwukondygnacyjne, podpiwniczone, nakryte dachami trzyspadowymi. Wszystkie elewacje tynkowane. W poziomie artykułowane są wysokim boniowanym cokołem oraz gzymsami: profilowanym międzykondygnacyjnym, węższym podokiennym i profilowanym koronującym, w pionie zaś: pilastrami żłobkowanymi i gładkimi z toskańskimi kapitelami. Prostokątne otwory okienne ujęte są w profilowane opaski, zwieńczone prostym naczółkiem oraz podokiennikami – w drogiej kondygnacji przyjmującymi formę prostokątnych płycin. Najbardziej dekoracyjnie została opracowana elewacja ogrodowa, tj. południowa. Zakomponowana jest symetrycznie, jako dziewięcioosiowa, z częścią środkową zaakcentowaną trzyosiowym ryzalitem. W przyziemiu ryzalitu umieszczony został portyk wsparty na czterech toskańskich kolumnach, poprzedzony jednobiegowymi schodami. Ryzalit zamknięty jest dwuosiowym szczytem ze spływami wolutowymi, zwieńczonym trzema palmetami. Po 1945 roku majątek był użytkowany przez PGR. W ramach adaptacji na mieszkania i biura wprowadzono we wnętrzu dodatkowe ścianki działowe. Od 1959 roku mieścił się tu Dom Pomocy Społeczny, a w latach 60. XX wieku szkoła podstawowa. Następnie urzą­dzono tu siedzibę PGR, adaptując pomieszczenia parteru na biura, piętro zaś na mieszkania. Od 1996 roku pałac jest własnością prywatną. Obecnie obiekt jest nieużytkowany